HER BİRİ TEKNOLOJİ HARİKASI
12 BMW MOTORU.

BMW, sembolik mesajını kendi isminde taşıyor; kısaltmanın ortasındaki M harfi, ‘motorlar’ anlamına gelen “Motoren” kelimesini temsil ediyor. Bu harf, şirketin başlangıcını ve onlarca yıl boyunca, çeşitli ulaşım yöntemleriyle sunulan en yüksek standartlardaki motor teknolojisinin sembolü. İster uçak ister motosiklet ister otomobil olsun, BMW her zaman yeni teknolojilerin öncüsü. Bu yüzden sizin için bir değil, on iki tane efsanevi BMW motorunu seçtik. Bunu mümkün olduğunca tarafsız, ancak gerektiği kadar da öznel bir biçimde yaptık. BMW söz konusu olunca listenin eksiksiz olduğunu iddia edemeyiz. Sonuçta her motor meraklısının odak noktası farklıdır. Bu yüzden bu listenin otomobil tutkunları arasında hararetli tartışmalar başlatacağını söyleyebiliriz.

BMW ILLA 6 SİLİNDİRLİ UÇAK MOTORU (1917)
BMW iki veya dört tekerlek üzerinde “Eşsiz Sürüş Keyfi” demektir, herkesin bildiği gibi. İlk zamanlarda buna “Eşsiz Uçuş Keyfi” de denebilirmiş zira Bavarian Engine Works veya bizim BMW olarak kısaltılmış şekliyle bildiğimiz “Bayerische Motoren Werke”nin kuruluşundan kısa bir süre sonra mühendisler 1917’de şirketin ilk motoru olan sıralı 6 silindirli BMW IIIa uçak motorunu geliştirdi. Motor yüksek irtifada performans kaybını önleyen gelişmiş teknik tasarımıyla öne çıkıyordu. Gelişmiş Motor IV modeliyle BMW, 1919’da resmi olmayan 32.021 feet (9.760 metre) irtifa rekorunu elde etti. Bu öncü çalışma ve montajın güvenilirliği, genç BMW’nin en baştan itibaren lider konuma yerleşmesini mümkün kıldı.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ Su soğutmalı, karbüratörlü sıralı 6 silindirli motor
✓ 19,1 litre motor hacmi
✓ 185 bg motor gücü

BMW R 5’İN 2 SİLİNDİRLİ BOXER MOTORU (1936)
Uçaktan motosiklete geçelim. Bugün bile BMW R 5 dendiğinde motosiklet tutkunlarının gözleri dolar. 500 cc hacmindeki motorla güçlenen bu makine zamanında 24 bg seviyesinde etkileyici bir motor gücüne sahipti. Burada göze çarpan teknik özellik, supapların iki eksantrik aracılığıyla kontrol edilmesiydi. R 5 özellikle güvenilir ve sağlam olmasıyla ününü hızla artırdı. Sözü gelmişken R 5’te o zamanlar yeni bir yöntem olan ayakla vites değiştirme özelliği vardı; bu özellik daha sonra standart olarak kabul edildi. R 5’teki fikir, R 18 gibi günümüz BMW motosikletlerinde hala yaşıyor. R 5’in motor ve supap kapakları BMW cruiser modelinin ilgili parçalarının tasarımına görsel bir model oluşturdu.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ 2 silindirli boxer motor
✓ 0,5 litre motor hacmi
✓ 24 bg motor gücü

BMW 328’İN SIRALI 6 SİLİNDİRLİ MOTORU (1936)
BMW 328’in efsanevi motoru o zamandan itibaren BMW’nin de önüne geçen bir üne kavuştu. Bu modelle Alman motorları özellikle sportif karaktere sahip olarak değerlendirilmeye başlandı. Bu açıdan 1936’da BMW 326 modelinde kullanılan BMW 6 silindirli motor, öne çıkan bir diğer örnek oluyor. BMW 326’nın motorunda modern alüminyum silindir başlığı kullanılmıştı ve daha sonra BMW 328’de 80 bg civarında güç elde edildi. Hepsinden öte motor, 5.000 dev/dk seviyesine ulaşıyordu. Arkadan itiş özelliği ve yaklaşık 800 kilogramlık hafif yapısı sayesinde bu spor otomobil neredeyse 85 yıl önce bile gerçek sürüş keyfini sunan bir otomobildi.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ Sıralı 6 silindirli motor
✓ 2 litre motor hacmi
✓ 80 bg motor gücü

BMW 502’NİN V8 SİLİNDİRLİ MOTORU (1954)
Kıvrımlı gövdesi ve akıcı çizgileri nedeniyle BMW 502’nin lakabı “Barok Melek”tir. Bu modeldeki BMW V8 motorun ise barok olarak adlandırılabilecek bir yanı yoktu. Hatta dünyanın ilk seri üretim V8 alüminyum alaşım motoru, tıpkı fren takviyesi, elektrikli debriyajı ve daha sonradan standart olarak kullanılacak disk frenleri gibi zamanına göre en yüksek teknolojiye sahipti. Resmi makamlar da bu otomobilin güvenilirliğinden etkilendi; polis ve itfaiye teşkilatları acil durum otomobili olarak BMW 502’yi kullanmaya başladı. Ancak BMW 502’nin hala çarpıcılığını koruyan en dikkat çekici özelliği, sürücülerini mutlu eden BMW V8 motoru.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ Karbüratörlü 8 silindirli V motor
✓ 2,6 litre motor hacmi
✓ 100 bg motor gücü

BMW 2002 TURBO’NUN (E20) 4 SİLİNDİRLİ TURBO MOTORU (1973)
50 yıl önce turbo şarjlı bir seri üretim motoru, günümüzdeki manuel şanzıman kadar nadir bir şeydi. “Turbo gelsin gaz gitsin” veya turbo şarj gücüne geçmeden önceki gecikme için kullanılan “Turbo’ya saygı duruşu” gibi zamanın özlü ifadeleri de otomotiv jargonundan tamamen kayboldu. Ancak turbo şarj motorlara duyulan tutku azalmadı. 1973 yılında bu iki litrelik turbo motor, 170 bg seviyesinde inanılmaz bir güç üretiyordu; bu da BMW 2002 Turbo’yu 211 km/sa azami hızla gerçek spor otomobiller arasına yerleştirdi. Bu model aynı zamanda Avrupa’da turbo şarjla üretilen ilk seri üretim otomobildi. Günümüzde turbo şarj, otomobil motorlarını daha verimli hale getiren önemli bir teknoloji.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ Turbo şarjlı 4 silindirli motor
✓ 2 litre motor hacmi
✓ 170 bg motor gücü

BMW 3.0 CSL RACING COUPÉ’NİN (E9) SIRALI 6 SİLİNDİRLİ MOTORU (1974)
1980’lerin sonunda “çoklu supap” popüler hale geldi. Otomobil yarışlarından gelen dörtlü supap teknolojisi seri üretimde de artan bir biçimde kullanılmaya başlandı. Bu durum efsanevi 1974 model BMW 3.0 CSL racing coupé’de olduğu gibi motorların gücünü artırmayı mümkün kıldı. Seri üretim versiyonu 206 bg üreten iki supaplı motorken, yarış versiyonu özellikle dört supaplı silindir başlığı ve 3,5 litrelik büyük motor hacmi sayesinde 440 beygir gücü seviyesine ulaşabiliyordu. Bu arada çoklu supap, motor tasarımında standart haline geldi ve otomobil sürerken kaynaklardan tasarruf etmemizi mümkün kıldı. Bu özelliğin önemi her geçen gün artıyor.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ Dört supaplı, sıralı 6 silindirli motor
✓ 3,5 litre motor hacmi
✓ 440 bg motor gücü

BMW FORMULA 1 YARIŞ OTOMOBİLİNİN 4 SİLİNDİRLİ TURBO MOTORU (1983)
Geniş hacimli motorlardan küçük, güçlendirilmiş motorlara. Burada “küçük” olarak ifade edilen 1,5 litrelik motor hacmi olsa da 1980’lerin BMW Formula 1 motorunun gücü muazzamdı. Eğitim sürüşlerinde kullanılan versiyonların gücünün 1.200 bg’ye ulaştığı söyleniyor. Performans açısından bu ölçüde bir patlama özellikle de elektronik sürüş asistan sistemlerinin olmadığı günlerde her Formula 1 sürücüsü için bir meydan okumaydı. Motorsporları teknolojisi seri üretim otomobillere giden yolu her zamanki gibi yeniden buldu. Bu BMW Formula 1 motorunun, günümüzdeki hacim küçültmenin (downsizing) öncüsü olarak görülmesinin nedeni de bu. (Hacim küçültme yöntemi, performans kaybı olmadan ve tüketimi de azaltarak motor boyutlarının küçültülmesi anlamına geliyor.)

Bilgiler ve rakamlar:
✓ Turboşarjlı 4 silindirli motor
✓ 1,5 litre motor hacmi
✓ Maksimum 1.200 bg motor gücü (F1 eğitim sürüşleri sırasında)

BMW 524TD’NİN (E28) 6 SİLİNDİRLİ DİZEL MOTORU (1983)
Motor üretimiyle geçen 60 yılın ardından sıra ilk seri üretim dizel motorun BMW 5 Serisi’nde sunulmasına gelmişti. Bu yenilik, etkileyici performans verileriyle gerçekleştirildi: 115 bg ve 210 Nm tork o zamanlar bir dizel için olağanüstüydü. Yani bu dizel motor da eşsiz sürüş keyfi sunarak en iyi BMW dizel motor seçimimiz haline geliyor. Bir zamanlar yalnızca kamyonlarda ve traktörlerde kullanılan dizel, şimdi çoğunluk tarafından otomobillerde de kabul görüyor. BMW 524td böylece günümüzün güçlü, konforlu ve her şeyden önemlisi tamamen ekonomik ve çevre dostu dizel motorlarının öncüsü haline geliyor.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ Turboşarjlı 6 silindirli dizel motor
✓ 2,4 litre motor hacmi
✓ 115 bg motor gücü

BMW 750İ’NİN (E32) V12 SİLİNDİRLİ MOTORU (1987)
12 silindirli motor, zamanında inanılmaz bir özellikti. BMW V12 motor, akıcılık ve güç açısından hala mükemmelliği temsil ediyor. Özellikle de İkinci Dünya Savaşı’ndan beri on iki silindir içeren ilk Alman seri üretim otomobil olan BMW 750i’den bu yana durum böyle. BMW 750i’nin V12 motoru olağanüstü bir konforla hiçbir şeyden ödün vermeksizin otomobilin üstün bir sürüş performansı elde etmesine yardımcı oluyor. BMW V12 motorun inanılmaz akıcı kullanımını göstermek üzere motorun üstüne dik olarak madeni bir para yerleştirildi ve motor çalıştırıldığında para düşmedi. Bu, “motor akıcılığının” öne çıkan bir özellik olduğu elektrikli motorların da ilerlediği yolu belirledi (Bkz: Bir aşağıdaki motor).

Bilgiler ve rakamlar:
✓ V12 silindirli motor
✓ 5 litre motor hacmi
✓ 300 bg motor gücü

BMW M5’İN (E60) V10 SİLİNDİRLİ MOTORU (2004)
On iki silindirden on silindirli modele, yani konfora yönelik motordan spor motora geçiş. Sayısal veriler açıkça belirtiyor; tamamen yeniden tasarlanan motor 7.750 dev/dk’da 500 bg güç üretiyor. Bu size motorsporlarını çağrıştırıyor olabilir. Haklısınız, motor bir BMW 5 Serisi otomobilin (hem M5 hem de M6 (E63/E64)) gövdesinde yer alıyor. Bu motor için, o dönem on silindirli motorların kullanıldığı Formula 1’den ilham alındı. Şirket içinde S85 olarak bilinen bu motor BMW’nin tarihindeki (bugüne kadar) tek on silindirli motor. Bu sayede bu motor, Bavyeralı lüks otomobil üreticisinin görkemli motor üretimi geçmişinde öne çıkan bir öğe haline geliyor.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ V10 silindirli motor
✓ 5 litre motor hacmi
✓ 507 bg motor gücü

BMW i3’ÜN (I01) ELEKTRİKLİ MOTORU (2013)
Alman otomobil üreticisi, BMW i3 ile elektrikli otomobiller konusunda da öncü olduğunu kanıtladı. Bütünsel olarak üretilen bu elektrikli otomobil, sürücülerin menzil kaygısını ortadan kaldırabilecek kapasitede (➜ Devamını okuyun: Elektrikli Otomobil Efsaneleri). BMW i3’ü ilk kez kullanan sürücüler, elektrikli otomobil kullanmanın ne kadar eğlenceli olduğunu görünce şaşırdı. Mükemmel hızlanma özelliği her kalkışta yüzümüze bir tebessüm kondurdu. Elektrikli motoruyla tasarrufun keyfi, sürüş keyfi haline geldi.

Bilgiler ve rakamlar:
✓ Elektrikli motor
✓ 170 bg motor gücü
✓ 37,9 kWsa net batarya kapasitesi
✓ Sıfır CO2 emisyonu
✓ Sıfır yakıt tüketimi
✓ 14,2 kWsa/100 km güç tüketimi

BMW i8’İN (I12) HYBRİD 3 SİLİNDİRLİ MOTORU VE ELEKTRİKLİ MOTORU (2014)
BMW i8, elektrikli otomobil ve sportif sürüş kavramlarının bir arada olabileceğini kanıtladı. BMW i8’de tek bir motor yoktu, çünkü bu spor otomobil gücünü hem elektrikli hem de benzinli motordan alıyordu. Bu hibridin üç silindirli turbo ve elektrikli motorunun sistem performansı 362 bg gibi etkileyici bir seviyedeydi. Yanmalı motor, arka tekerleklere tahrik sağlarken elektrikli motor da ön aksı yönetiyordu. BMW i8, 5 saniyeden daha az sürede 0’dan 100 km’ye ulaşıyordu; ortalama tüketimi ise küçük bir otomobili gururlandıracak seviyedeydi. Bağımsız uzmanların da övgülere boğduğu BMW i8 PHEV, 2019’da art arda beşinci kez prestijli “Yılın Motoru Ödülünü” kazandı.

Bilgiler ve rakamlar:
Turboşarjlı 3 silindirli motor
✓ 1,5 litre motor hacmi
✓ 231 bg motor gücü +
Elektrikli motor
✓ 131 bg motor gücü
✓ 11,6 kWsa batarya kapasitesi

GELECEK BİZE NE GÖSTERECEK?
Uçak motorlarından elektrikli itiş gücüne kadar olağanüstü modellerle BMW motorlarının geçmişi açıkça ortada ancak bu, hazırladığımız listenin ileride değişmeyeceği anlamına gelmiyor. Elbette değişecek, çünkü otomotiv dünyası hızla değişiyor. Hibrit otomobiller ve elektrikli otomobiller yükselişte (➜ Devamını okuyun: Elektrikli otomobil türleri). Üstelik, BMW hidrojen teknolojisiyle daha da ileri gitmeyi sürdürecek. Dizel ve benzinli motorlar da çok daha ekonomik ve çevre dostu hale gelerek geleceğin otomobilleri seçenekleri arasında yerlerini alıyorlar. Yakıtı ne olursa olsun motor teknolojileri hep gelişecek. İster PHEV ister tamamen elektrikli isterseniz yanmalı motor olsun, motor teknolojisi söz konusu olduğunda BMW, her zaman ağırlığını ortaya koyacak.