BMW i3.

“Doğrusu otomobili iki nokta arasında kullanmakla yetinemem. Otomobili okumaktan, otomobilin bir parçası olmaktan büyük bir zevk duyuyorum.” Otomobil tutkusunun nasıl bir his olduğunu en sade haliyle tanımlamak istediğimde Enzo Ferrari’nin bu ve bunun gibi alıntıları hep kulaklarımda çınlar. Tutkunun tanımının öznel olmasında en büyük etkenin ise başlangıç noktası olduğunu düşünürüm. Benim başlangıç noktam kütüphanemin hala en başında yer alan; okumayı bilmediğim dönemde sayfalarına hayranlıkla baktığım ve üzerinde büyük yeşil puntolarla “OTO” yazan bir ansiklopedi. Başlangıç noktasının devamında, haftalık harçlıklarımın neredeyse hepsini harcadığım otomobil dergileri yer aldı. 2000’lerin efsanevi modellerinin yeni yeni tanıtıldığı dönemdeki inceleme yazılarını okumaktan, özellikle Böbrek Izgaralara sahip otomobillerin posterleri ile odamı süslemekten keyif alıyordum. 

Nihayet direksiyon başına geçtiğim ve otomobilin bir parçası gibi hissettiğim sürüşleri yaptığım dönem geldiğinde dergi başlıkları bir hayli değişmişti. ‘Gelecek elektrikli otomobillerde’ temalı köşe yazılarının sayısı gün geçtikçe artıyor, geleneksel sürüşün tarih olacağına dair öngörüler türemeye başlıyordu. Erken dönemde, hibrit otomobillere yapılan eleştiriler ve gücünü elektrik desteğiyle sağlayan modellere keyifsiz ve sıkıcı damgasının vurulması otomobil severlerde istemsiz bir ön yargı oluşturmuştu. Bu ön yargı belki de spor otomobil üreten markaların hiçbir zaman elektrikli otomobil üretmeyeceği düşüncesine de neden olmuştu.

Takvimler 2011 yılını gösterdiğinde, bu düşünce yapısı hala çok tazeyken BMW gücünü elektrikten alan modellerini sunacağı “BMW i” markasını duyurmuştu. Markanın sıkı bir takipçisi ve tutkunu olarak bu habere şaşırmamıştım. Çünkü 2007 yılında BMW; geleneksel otomobillere alternatifler oluşturma ihtiyacını fark etmiş ve yeni mobilite konseptlerinin geliştirilmesine odaklı Project i sürecini başlatmıştı. Proje üç aşamadan oluşuyordu; birinci aşama BMW Group bünyesinde MINI E modelinin tanıtılması, ikinci aşama BMW 1 Serisi Coupé’yi temel alan tamamen elektrikli ActiveE modeli ile saha testlerinin tamamlanması ve projenin son aşaması da üretim modellerinin tanıtıldığı BMW i3 ve BMW i8 modellerinin yaratılmasıydı. 

BMW i için BMW i3 bir dönüm noktasıydı. 1972 yılında BMW 1602e ile başlayan sıfır emisyonlu sürüş ve sürdürülebilirlik stratejilerinin son ürünü olarak seri üretime giren ilk tamamen elektrikli (BEV) BMW otomobili olma unvanını taşıyordu. BMW; i3’ü ‘vizyoner konseptler, ilham verici tasarım ve sürdürülebilirlikle harmanlanan premium anlayış’ vurgusuyla tanıtmıştı. Tamamen elektrikli otomobillerin birçok marka için hala deneysel olduğu bir dönemde BMW, premium segmenti elektrik gücüyle tanıştıran ilk marka olmuştu.

O dönem birçok sürücü için de deneysel olan tamamen elektrikli otomobil, geleneksel içten yanmalı motora sahip olmamasından ötürü, geleneksel otomobil tutkunları için tabiri caizse antipatik bir otomobildi. Basındaki yazıların ve forumlardaki tartışmaların etkisinde kalmış bir otomobil tutkunuyken tesadüfi bir şekilde yolum BMW i3 ile kesişti ve ilk kez elektrikli bir otomobil sürüşünü sıkı takipçisi ve tutkunu olduğum marka ile gerçekleştirdim. Direksiyonun başına geçmeden önce dış tasarımını incelemeye başlamıştım. Yuvarlak hatların hakim olduğu ve geniş cam yüzeylere sahip i3, 3999 mm uzunluğu ile BMW Isetta ’dan sonra gördüğüm en kompakt BMW modeliydi. Kaputtan tavana uzanan ve otomobilin arkasına kadar devam eden siyah kuşağı, BMW’nin imza tasarım ögelerinden olan Hofmeister Kıvrımı yerine incelen bir cam tasarımı kullanılan bu otomobilde Böbrek Izgaralar haricinde hiçbir tasarım detayı geleneksel modellerde yer almıyordu.

i3’ün karşıt yönde açılan arka kapıları ve B sütununun olmayışı, bana otomobil dünyasının en estetik spor otomobillerinden biri olan E31 gövde kodlu BMW 8 Serisi’ni hatırlatıyordu. Kapıları açtığımda yüzümü gülümseten diğer detay ise dönemin sadece egzotik otomobillerinde görebileceğiniz karbonfiber mimarisiydi. Zeminde şaft tüneli bulunmayan bir otomobille ilk defa karşılaşmış ve bu eksikliğin iç hacimde yarattığı alan ile bu bölümün neden “life module" olarak adlandırıldığını anlamıştım. Neredeyse ev koltuğu kadar rahat, ince sırtlıklara sahip sürücü koltuğuna oturdum ve kontağa bastım. Motorun çalıştığına dair sembolik bir sesi hoparlörden duydum ve alışılmışın dışındaki sürüş deneyimi benim için harekete geçmeden başlamış oldu.

Mesai sonrası İstanbul trafiğinde diğer sürücülerin ‘Bu nasıl BMW?’ bakışları eşliğinde ilerlerken otomobilin içini daha ayrıntılı inceledim. Kokpit ve kapı panellerinde kullanılan materyallerin alışılmış BMW modellerinden oldukça farklı olduğunu ilk anda fark etmiştim. Yenilenebilir ham maddelerin yoğunlukla kullanıldığı bu modelde, Project i ile hedeflenen sürdürülebilir mobilite vizyonunu her ayrıntıda görebiliyordum. Otomobilin akustiğini “The Cure” şarkıları eşliğinde test ettiğim sırada BMW i3, şehir içinde görevini en iyi şekilde yaptığını bana gösteriyordu. 10 metreden kısa dönüş çapı ve sadece 2.5 tura sahip direksiyonu ile çevik bir şehir içi kullanım deneyimini en iyi şekilde sağlıyordu. 

Sevdiğim sürüş yollarından birine geldiğimde trafik azalmış ve tempoyu artırma fırsatı bulmuştum. Güç pedalına bastığım anda maksimum torku kesintisiz bir şekilde hissetmiştim ve 15 dakika önceki kompakt şehir içi otomobili adeta bir “hot hatch”e dönüşmüştü. Yolun zemin kalitesi çok iyi olmamasına rağmen bataryaların düşük ağırlık merkezi sağlaması, virajlarda otomobile olan güvenimi daha da artırıyordu. Arkadan tahrik, beş noktalı bağımsız arka süspansiyon mimarisi ve 50:50 ağırlık dağılımının da yardımıyla saf sürüş keyfinin yeni yorumunun tadını çıkarıyor, her viraj çıkışında elektrikli otomobillere dair yapılan eleştirileri hatırlıyor, okuduğum olumsuz her detayı birer birer zihnimden siliyordum. Yakın gelecekte sürüş keyfinin hala emin ellerde olacağından şüphesiz bir şekilde eve dönüş rotasına başlamıştım.

BMW i3, üretimde kaldığı 9 sene boyunca dünya çapında 220.000’den fazla kullanıcı ile buluştu. Hem elektrikli otomobiller hem de premium segmentte öncü oluşuyla bir ikon haline gelen model, 2022 yılında 2000 adet ile sınırlı “Forever Unique Edition” versiyonu ile yerini bir sonraki nesillere bırakmaya hazırlanıyor. Hem BMW’nin hem de otomotiv sektörünün elektriklenme yolculuğunda öncü oluşuyla BMW i3, daima özgün olmaya devam edecek.