HOFMEISTER KIVRIMI.

BMW ile özdeşleşen çeşitli tasarım özellikleri arasında Böbrek ızgaraları, yan görünümdeki özgün "Sicke" çizgisi, yıllardır değişmeyen çift yuvarlak farlar ve L biçimindeki stop lambaları yer alıyor. İşte Hofmeister Kıvrımı da bu fark yaratan tasarım ögelerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Bu özellik, en arkadaki yan camın sütununda (detay severler için: sedanda C sütunu, diğer otomobillerde D sütunu) bulunan keskin bir kavis veya kıvrımı anlatıyor. BMW Group Tasarım Kimliği’nden David Carp’a göre Hofmeister Kıvrımı, geleneksel olarak ilgili sütunun alt yarısından başlıyor. Fakat bu kesinleşmiş bir tanım değil, bu özelliğin nasıl gelişeceğini zaman gösterecek.

Hofmeister Kıvrımı en az iki önemli tasarım işlevini yerine getiriyor: Bir yandan geçmişteki, şimdiki ve gelecekteki farklı nesillerden BMW’ler arasında tasarım açısından tarihi bir bağlantı görevini üstleniyor. Diğer yandan ise görsel açıdan otomobilin camlar, tavan ve sütunlar gibi alanlarından alt gövdeye geçişi sağlayan bir tasarım öğesi niteliği taşıyor.

Bu vazgeçilmez tasarım özelliğini daha yakından tanımak için BMW tarihinde yolculuğa çıkmanın zamanı geldi. Akla ilk gelen soruyla başlıyoruz: Hofmeister Kıvrımı adı nereden geliyor? Bu ismin geçmişi BMW Gövde Mühendisliği ve Geliştirme eski direktörü Wilhelm Hofmeister’a dayanıyor. Belirtmek gerekirse kendisi de bir tasarımcı değil, mühendis ve bölüm müdürüydü; o dönemde gövde geliştirme bölüm müdürü aynı zamanda BMW Design’ın da fiili başkanıydı.

Nietzsche’ye göre; gelecek de “şu an”ı en az geçmiş kadar etkiler. Geleceğin ilerisinde olmak prensibini benimseyen BMW için tasarım da bu anlayışın önemli bir parçası. BMW tasarım uzmanı Carp da bu düşünme zincirini takip ediyor ve şu gerçeğin de kabul edilmesi gerektiğini söylüyor: Bu özgün kıvrım ne bir BMW icadıdır ne de Hofmeister’dan gelmektedir. Bu kıvrım, daha 1940’lı yıllarda ABD ve İtalya yapımı otomobillerin gövdelerinde görülmeye başlamıştı. İlk önce iki kapılı coupé'lerde ve hatta cabriolarda, ardından da sedanlardaki yerini aldı. Yani 1950’li yılların ortasında, C sütununda bir kıvrımın görüldüğü birkaç çizim zaten mevcuttu. 1960 yılından itibaren bu kıvrım için ciddi tasarım taslakları sunulmaya başlandı. Carp’a göre İtalyan tasarımcılar Carp’a göre İtalyan tasarımcılar Giovanni Michelotti ve Giorgio Giugiaro’nun etkisi, bu öğenin BMW’nin tasarım dilinde kullanılmaya başlamasını sağladı. Hofmeister sayesindeyse kalıcı bir tasarım öğesi haline geldi.

Carp, kıvrımın gövde dengesi amacıyla “icat edildiği” yönündeki yaygın görüşün BMW için geçerli olmadığını söylüyor. Başka bir deyişle bu kıvrım için teknik bir gereklilik söz konusu değil. Kıvrımın işlevsel faydalarından biri, C sütununun önüne ek bir cam entegre edilmeden kapıda daha geniş bir yan cam alanına olanak sağlaması. Tasarım açısındansa kıvrım, çizgi ve yüzey arasında bir gerilim etkisi yaratarak daha dinamik bir yan görünüm sunuyor. Carp, bunun otomobile estetik kaybı yaratmadan daha sağlam bir görünüm kazandırdığını ekliyor.

Tarihsel akışa geri dönersek; Hofmeister Kıvrımı, 1961 yılında Frankfurt am Main’da düzenlenen IAA’da (Uluslararası Otomobil Fuarı) yeni tanıtılan BMW 3200 CS ve BMW 1500 modellerinde ilk kez görücüye çıktı. O zamandan beri de BMW tasarım dilinin vazgeçilmezi haline geldi. Hofmeister ise deyim yerindeyse bu kıvrımı popüler hale getiren ve sonraki BMW modellerinin tasarımına tutarlı şekilde entegre eden isim oldu. Böylece Carp’ın deyimiyle: “Hofmeister Kıvrımı yeni bir BMW tasarım dilinin başlangıcı oldu.”

Ancak hepimizin bildiği gibi, istisnalar kaideyi bozmaz. Dolayısıyla BMW tasarımcıları, örneğin belirli BMW touring modellerinde veya BMW Z3 ve BMW i3 modellerinde zaman zaman bu stil öğesini kullanmadılar. Bunun dışında 1960’lı yılların başından bu yana sedan, bazı touring modelleri, coupé, cabrio ve SAV’lar dahil olmak üzere olası her gövde tipinin tavan sütununda değişen kıvrımlar görmek mümkün. Bu sayede BMW’ye özgü bu kıvrım, kült statüsüne ulaşarak BMW otomobilleriyle özdeşleşen bir özellik haline geldi.

BMW ile özdeşleşen bu tasarımsal vazgeçilmezin geçmişine hakim olduğumuza göre geleceği düşünmeye başlayabiliriz. Bu özgün kıvrım için bir sonraki adım nedir? Carp’a göre kıvrımın gelişiminin sınırı yok. Hofmeister Kıvrımı sürekli gelişmeye devam ediyor. Carp, 2009’dan bu yana sunulan BMW Vision otomobillerine bakıldığında Hofmeister Kıvrımının çok çeşitli yorumlarını görmenin mümkün olduğunu söylüyor. Kıvrım bazen ön plana çıkarken bazen de arka planda kalıyor. Bazen belirgin biçimiyle öne çıkarken bazen de grafiksel olarak öne çıkıyor. Buna ek olarak Yeni BMW Vision otomobillerinde bu kıvrımın yeni bir boyutunu keşfediyoruz. Klasik Hofmeister Kıvrımı geometrisi artık elektrikli olarak kontrol edilen grafik efektleri için bir arka plan olarak kullanılabiliyor. Hofmeister Kıvrımı bazen daha belirgin, bazen daha az belirgin, daha büyük veya daha küçük, daha yuvarlak veya daha köşeli bir biçimde karşımıza çıkıyor ancak her zaman BMW tasarım dilinin sabit ve özgün bir öğesi olarak kalmaya devam ediyor.