DÜŞ SUDA.

Borusan Contemporary’nin yeni koleksiyon sergisi “Düş Suda”, 7 Nisan 2021 ile 6 Mart 2022 tarihleri arasında, dijital olarak izleyicilerle buluşuyor. 45 uluslararası sanatçının 60’a yakın eserinin bir araya geldiği sergide, Edip Cansever’in Düş Suda adlı 10 kıtalık şiiri, Perili Köşk’ün 10 katıyla kurulan diyalog kapsamında ele alınıyor. Perili Köşk’ün 360 derece sanal olarak gezilebileceği seçkide; AR, VR teknolojileri ve video yerleştirmeleri serginin odağına İstanbul’u da dahil ediyor. Ayrıca Kuruçeşme-Emirgan sahil hattı boyunca yerleştirilen “Düş Suda Sergi Rotası” ile kamusal alan ve dijital sanat anlayışı bir araya geliyor.

“Düş Suda” sergisi, Borusan Contemporary’nin kuruluş felsefesinde yer alan “izleyicilere farklı görsel deneyimler kazandırmak’’ hedefi doğrultusunda benzersiz bir dijital deneyime dönüşüyor. 2020 yılının Mart ayında izleyicilerle fiziksel olarak Perili Köşk’te buluşması planlanan sergi, pandemi nedeniyle ertelenmesinin ardından yeni strateji ve geliştirilen dijital çözümlerle sanatseverlerin deneyimine sunuluyor. Serginin küratörü Dr. Necmi Sönmez ve Borusan Contemporary Müze Müdürü Dr. Kumru Eren bu kararlarından bahsederken dijital alanın kamusal bir alana dönüşmeye başladığına dikkat çekiyor. Dijitalleşme ile birlikte sanat izleyicisinin edilgen konumdan sıyrılarak interaktif kullanıcı kimliğine doğru evrildiğine de vurgu yapılıyor.

“Düş Suda”; Edip Cansever’in Kirli Ağustos isimli kitabında yer alan, öznel imge yapısıyla çok önemli bir şiir olarak nitelendiriliyor. Bu şiirin bir serginin ana yapısına, gövdesine oturtulmasında sanat tarihinde fenomenoloji olarak adlandırılan yola çıkış biçimlerinin çok önemli bir etkisi bulunuyor. Bu yola çıkış biçimi ilk bakışta birbirinden gibi gözükse de birbiriyle duygusal, kavramsal ve yapısal açıdan diyalog içinde olan unsurları bir araya getirmeyi hedefliyor. Serginin en önemli özelliği ise Borusan Çağdaş Sanat Koleksiyonu’nun ana hedeflerini izleyiciye aktarmak için dijital bir deneyimle yepyeni bir perspektifle sunuluyor olması.

İstanbul Boğazı’ndaki özel konumu dolayısıyla serginin bağlamına metaforik bir katman olarak eklemlenen Perili Köşk’teki eser seçkileri, bilişim teknolojileri yardımıyla fiziksel sınırların dışına taşıyor. “Düş Suda” öncelikle sesli rehberlerin eşlik ettiği 360 derece sanal turla, dijital platformlarda izlenebiliyor. Dijitali yeni bir kamusal alan olarak ele alan “Düş Suda Sergi Rotası” mobil uygulaması aracılığıyla, sergideki eserlerden bir seçki ile Kuruçeşme ile Emirgan arasındaki sahil hattı üzerinde yer alan Kuruçeşme Parkı, Emirgan Korusu gibi muhtelif noktalarda AR destekli mobil cihazlar üzerinden deneyimlenebiliyor.

Serginin İstanbul Boğazı ile kurduğu diyalog, Güney Koreli fotoğraf sanatçısı Boomoon’un 2018’de Borusan Contemporary’nin davetiyle ürettiği Boğaz'da Balık Oyunu No.8 adlı eserinin yeni bir perspektifte ele alınmasıyla boyut değiştiriyor. Bir yandan sanatçının yüzeyini betimlediği İstanbul Boğazı’nın derinliklerini görmek hayal edilirken bir yandan da ekolojik boyuta dikkat çekiliyor. Güncel teknolojiler aracılığıyla ve yeniden üretim anlayışıyla eser iki farklı mecraya aktarılıyor. Bu uyarlama ile Perili Köşk’ün dış cephesindeki projeksiyon gösterimine paralel olarak çevrim içi bir VR uygulaması sunuluyor. Sanatseverler, Karadeniz ve Ege denizi arasında göç eden balıkları ve İstanbul Boğazı’nı VR yoluyla da olsa görme fırsatına erişiyor.

İstiklal Caddesi üzerindeki Borusan Müzik Evi’nin vitrinine yerleştirilen ekranla, dijital sergileme stratejileri kamusal alanda hayat bulmaya devam ediyor. Borusan Çağdaş Sanat Koleksiyonu’ndan seçilen 10 video, sonsuz döngüde İstiklal Caddesi’nden geçen izleyicilerle buluşuyor. Dijital sanatın öne çıkan niteliklerinden hareketli imge (moving image) farklı tecrübelerle izleyicilerin deneyimine sunuluyor.

“Düş Suda” sergisi ile Borusan Çağdaş Sanat Koleksiyonu’nun hangi özellikleri ön plana çıkarılıyor?
✔Şimdiki zamana ait olma: Neredeyse tamamı hayatta olan sanatçılar, üretimlerini şimdiki zamanın farklı teknikleriyle gerçekleştiriyor. Hologramlardan ses yerleştirmeleri tekniklerine dek günümüzün dijital olanakları dahilinde ele alınan çalışmalar, odak noktasının “şimdi”de olmasına katkı sağlıyor.
✔ Açık uçluluk: Koleksiyondaki çalışmaların neredeyse tamamında son söz izleyiciye bırakılıyor. Sanatçılar, klasik perspektiften çıkarak, çalışmalarıyla iletmek istedikleri mesajların ucunu açık bırakarak, son sözün katılımcıların deneyimleriyle hayat bulmasına olanak sağlanıyor.
✔ Çok katmanlılık: Seçki, mevcut üretimlerden seçilen işlerden ziyade, direkt olarak sanatçılara sipariş yoluyla üretilmiş eserlerden oluşuyor. Örneğin; Boomoon’un 2018 yılında yarattığı eseri, 2021 yılında yönlendirmelerle çok farklı bir perspektifte tekrar gündeme gelebiliyor. Bu da çok katmanlılığın altını çiziyor.
✔ Köktenci deneysellik: Pandeminin etkisiyle yaşanan bu garip zamanlar sanat alanında deneysellik ve farklı bakış açıları geliştirmeye olanak sağlıyor. Sergide farklı perspektiflerde, neredeyse tamamı dijital ortama taşınan bir görsel tecrübeler zinciriyle karşılaşılıyor.
✔ Yeni görsel tecrübeler: Sanatçıların dijital olanaklarla çalışmalarına ışık ve ses gibi algılara yönelik unsurları dahil etmesiyle izleyicilere o zamana dek farkında olmadıkları değerlerin/deneyimlerin kapısı açılıyor.