Çerezleri kullanmamız için izninizi yönetme aracımız geçici olarak çevrimdışı. Bu nedenle, çerez kullanımına izin vermenizi gerektiren bazı işlevler eksik olabilir.
BMW’NİN EFSANELEŞMİŞ
KLASİK YARIŞ OTOMOBİLLERİ.
BMW yarış otomobilleri, 90 yılı aşkın süredir dünyanın dört bir yanındaki pistlerde yarışıyor. Bu yazımızda, uzun mesafe yarışçılarından touring otomobillerine ve en hızlı F1 otomobillerinden Formula E elektrikli otomobillerine, BMW yarış tarihinin 12 dönüm noktasını irdeliyoruz. Hazırsanız kemerlerinizi bağlayın ve sıkı tutunun.
12.03.2021
Yarış otomobillerinin pistte hızla ilerlerken çıkardıkları sesler, yarış tutkunları için adeta bir senfonidir. Klasik bir BMW yarış otomobilinin motorunun kükremesi, motor sporları tutkunlarının kulaklarına hoş bir müzik gibi gelir. Bu durum, yarış otomobilleri listemizde son sırada olan Böbrek Izgaralı modeller için geçerli değil tabii; çünkü onların “notaları’’ tamamen farklı. Artık müziği, elektrikli otomobillerin çıkardığı uğultu ve vınlama sesleri oluşturuyor.
Hem içten yanmalı motorlu hem de elektrikli yarış otomobilleri tüm yarış hayranlarının nabzını yükseltmeyi başarır. Bu özellikle eski yarış otomobilleri ya da Formula 1'in turbo günlerinden kalma roket gibi hızlı otomobiller için geçerli. Şimdi BMW motor sporları tarihinde Formula E'deki yüksek teknolojili elektrikli otomobillerden, tüm zamanların en başarılı touring otomobillerine ve BMW’nin 1930'larda başlayan motor sporları geçmişine uzanan bir yolculuğa çıkıyoruz.
BMW, 1940’ta Mille Miglia yarışında tüm ödülleri topladı.
1. BMW 328 MILLE MIGLIA (1940)
BMW 328 ile BMW motor sporları geleneği arasında kopmaz bir bağ var. 1940 yılında, bu yarış otomobili efsanevi Mille Miglia'da genel klasmanda birincilik, ekip galibiyeti ve hatta üçüncü, beşinci ve altıncı sıraları da kazanarak net bir zafere imza attı. Ancak BMW 328 bundan önce de 1929 "Alpenfahrt" yarışında elde ettiği ilk zafere ek olarak 1936 "Eifelrennen" zaferi gibi başarılar kazanmıştı. BMW 328, altı yıl sonra Mille Miglia yarışında, o dönemde Avrupa'nın en başarılı spor otomobili olarak ününü pekiştirdi. Bu yarışta birincilik alan otomobilin sürücüleri Alman Fritz von Hanstein ve Walter Bäumer idi; saatte 105 millik ortalama hızla 8 saat 55 dakikada tamamladıkları yarışı açık ara farkla kazandılar.
BMW 700 RS, virajlı parkurlar için mükemmel bir yarış otomobili.
2. BMW 700 RS (1960)
Tasarım doğru bir şekilde yapıldığında yarışta çok fazla güce gerek yok; bunun en iyi örneği ise BMW 700 RS. Sadece 70 beygir gücünde ve yaklaşık 640 kg ağırlığında olan bu hafif yarış otomobili, buna rağmen 160 km/sa’e gibi etkileyici bir hıza ulaşmayı başardı. 1960 yılında Hans Stuck’ın kullandığı BMW yarış otomobili, Almanya dağ şampiyonasını kazandı. Stuck o dönemde zaferlerine daha yeni başlıyordu. Otomobil, 1964 yılına kadar pek çok yarış kazandı.
BMW Group Archiv BMW, Almanya Nordschleife'deki Nürburgring pistinde ilk “24 saat’’ yarışını kazandı.
3. BMW 2002 TI (1970)
Bugün, Almanya Nürburgring'deki 24 saat yarışı bir klasik haline geldi. 24 saat yarışının ilki 1970 yılında yapıldı ve BMW yarış otomobilleri başlangıç çizgisinde yerini alanlar arasındaydı. Direksiyon başına yarı profesyonellerin yanı sıra Clemens Schickentanz ve Hans-Joachim Stuck (efsanevi "dağ kralı" Hans Stuck'ın oğlu) gibi amatör Alman yarışçılar geçmişti. Kullandıkları otomobil, 180 bg ve yaklaşık 220 km/sa azami hız ile etkileyici şekilde genel klasmanda birincilik elde eden BMW 2002 TI idi. BMW 02 serisi bugün kompakt spor sedanın öncüsü olarak kabul ediliyor.
Motor sporlarında BMW M renkleri popülerliğini bu otomobile borçlu. Bir BMW 3.0 CSL modeli pistte.
4. BMW 3.0 CSL (1973)
BMW'nin en iyi klasik yarış otomobillerinin yer aldığı hiçbir liste BMW 3.0 CSL (Coupé Sport Leichtbau) olmadan tamamlanmış sayılmaz. Tüm zaferlerini listelemek yerine touring otomobilin yeterince başarılı olmadığı yerleri listelemek belki daha kolay olur. Avrupa Touring Otomobil Şampiyonası'nda altı kez zafer kazanmanın yanı sıra, Le Mans'ta (Fransa) sınıfında birinci oldu ve Daytona 24 Saat (ABD) yarışında genel bir zafer kazandı. Bazı modellerin gücü 800 bg’ye kadar çıkıyordu ve bu modeller pistlerden adeta rüzgar gibi geçiyordu. BMW M renkleri ilk kez 1973 yılında bu modelin gövdesinde dünyaya tanıtılmıştı. BMW'nin yarış tarihinde özel bir kilometre taşı olan BMW 3.0 CSL ayrıca ilk BMW Sanat Otomobili oldu.
1979'da Belçika'nın Zolder kentindeki procar yarışında BMW M1 modeli başlangıç çizgisinde yerini aldı.
5. BMW M1 PROCAR (1979)
Sırada rüya gibi bir otomobil olan BMW M1 var. Tasarımı, BMW 3.0 CSL'den radikal bir şekilde farklı olsa da piste en az onun kadar hakim olan BMW M1'in BMW Procar Serisi adında kendi yarış serisi bile bulunuyordu. Dünyanın en iyi yarış otomobili sürücüleri, Formula 1 Yarışları’nın bir parçası olarak, bu yarışta aynı otomobillerde pilotluk yaparak birincilik ve prestij için yarışmıştı.
4 silindirli, 1,5 litre turboşarjlı motor, BMW’nin dünya şampiyonu Brabham BT52 modelini başarıya götüren temel bileşen oldu.
6. BMW BRABHAM BT52 (1983)
Formula 1’den, prestijden ve 1980'lerden bahsetmişken, 1983'te Brezilyalı Nelson Piquet’in, BMW’den gücünü alan Brabham BT52 modeliyle prömiyer motor sporları sınıfında şampiyonluk unvanı için yarıştığını da hatırlamak lazım. En önemli özelliği motoru olan bu model sayesinde Formula 1 tarihinde ilk kez bir sürücü turbo motorlu bir yarış otomobiliyle zafer kazandı. O dönemde etkileyici olan teknik özellikleri, 40 yıl sonra bile hala etkileyici. Sadece 1.5 litre sıralı dört silindirli motoruna ek olarak egzoz turboşarjı sayesinde teknik olarak 1.400 bg’ye kadar güç üretecek şekilde ayarlanmıştı.
Roberto Ravaglia, tüm zamanların en başarılı touring otomobili BMW M3 (E30) modelinin direksiyonunun başında.
7. BMW M3 (1987)
BMW M3 (E30) touring otomobili de motor kapağı altında dört silindirli motor barındırıyordu. Otomobil pistlerde zafer üstüne zafer kazanırken, aynı zamanda motor sporları tutkunlarının kalbini kazandı. BMW M3 bugün hala Grup A ve Alman Touring Otomobil Şampiyonası (DTM) kurallarına göre şimdiye kadarki en başarılı touring otomobili olarak kabul ediliyor. 1987'de İtalyan Roberto Ravaglia, BMW M3 ile dünya şampiyonluğunu kazandı. Bunun ardından Nürburgring 24 Saat, Belçika’da Spa 24 Saat, DTM'de ralli otomobili olarak sayısız zafere imza attı.
Piste adeta çivilenen BMW 320d, Nürburgring Nordschleife'de tarihi bir başarı elde etti.
8. BMW 320D (1998)
Bu otomobil sayesinde Green Hell’de dünyanın en zorlu dayanıklılık yarışında ilk kez dizel motorlu bir otomobil birinci oldu. Böylece model, BMW motor sporları tarihinin saygın salonlarında da kendine yer edindi. Almanya’dan Hans-Joachim “Striezel” Stuck, Christian Menzel, Andreas Bovensiepen ve Belçikalı Marc Duez, Nürburgring 24 Saat yarışında yakıt ikmali için neredeyse durmadan aralıksız yarıştı ve birinci sırada yer almayı başardı.
Tarihi zafer turu: BMW, Fransa'da yapılan Le Mans 24 saat yarışında şampiyon oldu.
9. BMW V12 LMR (1999)
BMW, bir spor otomobil prototipi olan BMW V12 LMR ile 1999 yılında Le Mans 24 Saat kadar prestijli Sarthe'deki yüksek hızlı pistte yarıştı. Yüz binlerce hayranın izlediği yarışta Joachim Winkelhock (Almanya), Pierluigi Martini (İtalya) ve Yannick Dalmas (Fransa) bir tam gün boyunca yarış pistinde yarıştılar. BMW pilotları, V12 motor ile 366 turda toplam 4.982 km yol kat etti. Bu, ortalama 207 km/sa’e karşılık geliyor ve pilotların en yüksek dereceleri almalarını sağlayan şey de bu.
Şampiyon Bruno Spengler, 2012'de Almanya'nın Hockenheim kentinde bitiş çizgisini geçiyor.
10. BMW M3 DTM (2012)
2012 model BMW M3 de başarılı otomobiller arasında yerini aldı. BMW aynı yıl geri dönerek DTM'de sürücü, takım ve otomobil üreticileri sınıflarında zafer kazanmaya devam etti. Özellikle Bruno Spengler'ın (Kanada) son yarışta 480 BG gücündeki BMW M3 ile yarışı genel klasmanda birincilikle tamamlandığı göz önüne alınırsa kazanılmadık zafer kalmamıştı da diyebiliriz.
Belçika'da 24 saatlik Spa-Francorchamps yarışında BMW Z4 GT3.
11. BMW Z4 GT3 (2015)
2015 yılında BMW Z4 GT3, Belçika'daki Spa-Francorchamps'ta yeni bir başarıya imza attı. 11 adet BMW Z4 modelinin başlangıç çizgisinde yerini aldığı yarışta bitiş çizgisini ilk geçen 46 numaralı BMW yarış otomobili oldu. Böylece BMW Z4, bulunduğu 30. sıradan birinciliğe yükselmeyi başardı. 24 saatlik yarıştan sonra Lucas Luhr (Almanya), Nick Catsburg (Hollanda) ve Markus Palttala (Finlandiya) podyuma çıkmayı başaran yarışçılar oldu. Alex Zanardi (İtalya), Bruno Spengler (Kanada) ve Timo Glock (Almanya) sonlara doğru yarıştan çekilmiş olsalar da BMW, özel olarak fiziksel engele yönelik tasarlanmış bir yarış otomobilinin de rakiplerle rekabet edebileceğini kanıtlamıştı.
Fabrika sürücüleri António Félix da Costa ve Alexander Sims, 2019'da Fas'ın Marakeş kentinde düzenlenen E-Prix'te başa baş yarışarak bir takımdan iki kazanan çıkmasını sağladı.
12. BMW IFE.18 (2019)
Etkileyici miktarda yarış kazanan 12 tarihi BMW yarış otomobilinin yer aldığı liste, BMW’nin yarış tarihinde bir dönüm noktası olan elektrikli yarış otomobiliyle tamamlanıyor. BMW iFE 18, ayrıca otomobil üretiminde de bir değişikliğe öncülük ediyor. BMW, yarış pistinde elektrikli otomobillerin de içten yanmalı motorlu otomobiller kadar hızlı olabileceğini kanıtlıyor.
*Fotoğraflar: BMW/BMW Group Archiv; Yazar: Nils Arnold; Görseller: Carolin Wabra | Yazı için kaynak: https://www.bmw.com/en/performance/classic-racing-cars.html