BMW ISETTA.

BMW Isetta günümüzde mikro otomobil olarak sınıflandırılabilecek, pek çok kişinin gönlünde özel bir yere sahip olan klasik bir model. Zamanında elbette eksiksiz bir otomobil olarak kabul ediliyordu. Bu minik otomobil, akıllı bir konsept ile abartısız cazibeyi bir araya getiriyordu. Nasıl ortaya çıktığı ise tüm icatların ihtiyaçtan doğduğu özdeyişinin ne kadar doğru olduğunu kanıtlayan ilginç bir öyküye sahip.

BMW Isetta 1955 ve 1962 arasında Bayerische Motorenwerke tarafından ruhsatlı olarak üretilmiş bir mikro otomobil. “Balon otomobil” adıyla tanınan bu “Motocoupé”, İtalyan üretici Iso Rivolta’nın tasarımını temel alıyordu. Isetta’lar tipik olarak önde bir kapı ve arkada dört zamanlı tek silindirli bir motora sahipti.

BMW, geliştirme maliyeti yüksek olmayan yeni bir modele ihtiyaç duyuyordu. Çözümü ise 1954 Torino Otomobil Fuarı’nda buldu. Buzdolabı ve mini otomobiller üreten İtalyan üretici Iso Rivolta’nın standında, ön kısmında buzdolabına benzeyen büyük bir kapıya sahip, üç tekerlekli bir otomobil yer alıyordu. Adı Iso Isetta idi. BMW temsilcileri de Isetta’nın lisans hakkını ve üretim donanımını satın aldı.

İtalya’da doğdu, Almanya’da büyüdü.
BMW ilk olarak otomobilin motorunda ve yürüyen aksamında gereken iyileştirmeyi yaptı. Performans otomobilleri tasarlamaya alışkın BMW geliştiricileri tarafından modifiye edildikten sonra bile otomobilin teknik özellikleri oldukça mütevazı gözüküyordu. 1955’te üretimin başlangıcında BMW Isetta 250, R25 motosiklet modelinden alınan 250 cc dört zamanlı motorun modifiye edilmiş versiyonunu kullanacak şekilde yeniden tasarlandı. Tek silindirli motor, 12 beygirlik net güç üretimine sahipti.

BMW, ‘balon araba’nın orijinal İtalyanca adını korudu. Isetta, Iso kelimesinin küçültme takısı eklenmiş hali aslında. İsmindeki küçük vurgusunun aksine Alman versiyonda, İtalyan versiyonun üç tekerleğine karşılık dört tekerlek vardı. 1956 yılında Bavyera fabrikası daha yüksek performanslı bir versiyonu, 300 cc motora ve 13 bg güce sahip olan BMW Isetta 300’ü piyasaya sundu. İki versiyon da azami 85 km/sa hıza ulaşabiliyordu. Halk tarafından “bubble car” ismiyle anılan bu model kısa sürede büyük ilgi gördü. Almanca bir Isetta reklamı "Hava koşulları ne olursa olsun BMW Isetta ile her zaman mutlu olacaksınız." diyordu.

Kült bir otomobil.
BMW pazarlama departmanı Isetta için “motocoupé” terimini yarattı. Almanya‘da “Knutschkugel” (kucaklayan araba) diye anılan Isetta çok seviliyordu. Şehir içinde dolaşmak veya kısa mesafelerde kullanmak üzere bundan daha iyi bir otomobil yoktu. 2,28 m uzunluğunda ve yalnızca 350 kg ağırlığında olduğundan diğer tüm otomobillerden daha fazla manevra kabiliyetine sahipti. Tıpkı “normal” bir otomobilde olduğu gibi iki yetişkin yan yana oturabiliyordu. Isetta bunu mümkün kılan tek mikro otomobildi.

Kapı öne açıldığından ve direksiyonla direksiyon mili onunla birlikte hareket ettiğinden binmesi ve inmesi oldukça kolaydı. Bagaj arka kısma monte edilen bagaj rafı üzerine konuyordu, yani otomobilin dışındaydı. Otomobili satın alanlar Isetta’nın bir mini sedan değil yeni bir tip otomobil olduğunun bilincindeydi. Bu model, 1950’ler için kesinlikle doğru otomobildi.

Üretim süreçlerinde Isetta üzerinde çok fazla ilave değişiklik yapılmadı. İlk seri ikincisine kıyasla daha geniş bir arka cama sahipti ve yana doğru açılan cam, kayar bir camla değiştirildi. Tüm Isetta’lar bugünkü açılır tavana benzer bir branda tavana sahipti. BMW Group Classic Uzmanı Klinger-Köhnlein, bunun nedeninin müşterinin talebi olmadığını belirtiyor ve asıl nedenin otomobile ön kapıdan binilmesi sebebiyle bir acil durum çıkışının zorunlu olmasından kaynaklandığını ekliyor.

Isetta çok satanlar listesinde.
Motocoupé modeli, oldukça ihtiyaç duyulan, çok satan bir ürün haline geldi. Yalnızca 2.550 Alman Markı (bugün yaklaşık 1.300 Euro) fiyatıyla Isetta çoğu kişinin satın alabileceği bir otomobildi. Isetta sürücülerinin normal ehliyete sahip olmalarına da gerek yoktu, motosiklet sürüş belgesi yeterliydi.

İlk yıl satılan 10.000 otomobille Isetta Almanya’nın her yerinde ve sonrasında da diğer ülkelerde görülmeye başladı. Üretimin sürdüğü sekiz yıllık dönemde toplam 161.728 Isetta satıldı. Bugün dünyanın en başarılı tek silindirli otomobillerinden biri olarak başarısı hala geçerliliğini koruyor. 1962 yılında üretim durduğunda bubble car dönemi sona erdi. Artık yaşam standardı yükselmişti ve insanlar normal boyutta otomobillere sahip olmak istiyordu.

Vintage BMW’lerle efsane devam ediyor
BMW Isetta Almanya otobanları yerine dar ve eski sokaklara sahip İtalya şehirlerine daha yakışacak bir görünüme sahip denebilir. Ancak Isetta anavatanı olan İtalya’ya göre Almanya’da çok daha başarılı oldu. Gerçi Almanlar sayesinde Isetta İtalya’da da görünürlük kazandı. Zira Almanlar, güneş banyosu yapmak ve dolce vita keyfi için Isetta’larıyla Alpleri aşıp İtalya’ya minik kaçamaklar yapmayı seviyorlardı.

Bugün bile BMW Isetta eski büyüsünden hiçbir şey kaybetmedi ve hala belli bir yaşam tarzını temsil ediyor. Klinger-Köhnlein “Münih’teki BMW Welt’te sergilenen en popüler parça Isetta” diyor. 50’lerin nostaljisini yaşamak ve Isetta ile tanışmak için Münich’teki BMW Welt’i ziyaret etmenizi öneririz.