NOTALARLA İZ BIRAKAN KADINLAR.

Billie Holiday'in yorumu, Janis Joplin'in elektrikten farksız sahne performansı, Carole King'in besteleri, Madonna'nın aykırılığı ve daha fazlası… Bugünün müziği, onların müziğinden ilham alıyor.

Caz ikonlarından biri olarak tarihe geçen Billie Holiday ya da "Lady Day", hiçbir müzik eğitimine sahip olmamasına rağmen muhteşem bir müzik kulağına sahip olması ve doğaçlama yeteneği sayesinde çeyrek asırlık kariyerine birçok başarı sığdırdı. Kendi sesinin bir müzikal enstrüman gibi duyulmasını istediğini söyleyen Billie Holiday'in caz enstrümanlarından esinlenen, müziğin ifade ve temposunu manipüle eden kendine özgü tarzı, onun izinden gidecek caz vokalleri için bir mihenk taşı oldu. 1930'lar ve 1940'larda Decca ve Columbia gibi dönemin en önemli plak şirketleriyle çalıştı, Carnegie Hall'daki konserlerinin biletleri yok sattı.

Hayranları ve onu sahnede izleme şansını yakalayanları tarafından elektriğe benzetilen sahne performansı, Janis Joplin'i günümüzün birçok kadın rock yıldızının önünü açan, Stevie Nicks'ten Florence Welch'e, Pink'e kadar birçok yıldıza ilham veren bir sanatçı yapıyor. Jimi Hendrix ve Santana gibi 1960'ların diğer San Franciscolu yıldızların kolayca tırmandığı basamaklarda sadece kadın olduğu için önüne engeller konan Joplin, tüm bu engelleri aşarak rock 'n' roll'un ilk kraliçesi ilan edildi. Köşeli kişiliği ve karizmatik duruşuyla sahnede estirdiği fırtınalar, etkisini 27 yaşında hayatını kaybetmesine rağmen halen gösteriyor.

"Şarkıların First Lady'si" lakaplı Ella Fitzgerald ya da Lady Ella'nın güçlü, ünlü ve unutulmaz olmasının birden fazla sebebi var: Saf ve duru tonu, kusursuz diksiyonu, kurduğu cümleler, doğaçlama yeteneği, üç oktavlık ses aralığı… Yirminci yüzyılın ilk yarısında Afroamerikalı bir kadın olarak çok daha fazla engel ve zorlukla mücadele etmesi gereken Fitzgerald, birden fazla Grammy ödülü kazanan ilk Afroamerikalı kadın sanatçı olmakla kalmadı, tam on dört Grammy ödülü kazandı. Dönemin erkek egemen caz dünyasında Louis Armstrong ve Duke Ellington gibi isimlerle yaptığı iş birlikleriyle kendi ismini onlarınınkinin önüne geçirmeyi başardı, "Dream a Little Dream of Me", "Cheek to Cheek" ve "It Don't Mean a Thing (If It Ain't Got That Swing)" gibi unutulmaz şarkılara imza attı.

Aretha Franklin'in "(You Make Me Feel Like) A Natural Woman" ya da James Taylor'ın "You've Got a Friend" şarkılarını bilir misiniz? Peki Gilmore Girls’ün jeneriğindeki "Where You Lead"i? Muhtemelen evet. 1971'de on beş hafta boyunca müzik listelerinin zirvesinden inmeyen Grammy ödüllü albümü Tapestry'e rağmen Carole King ismini duymamış olsanız bile, onu bu efsanevi şarkıların bestecisi olarak tanıyorsunuz aslında. Kariyerine 1950'lerde başlayan ve halen devam eden King, yirminci yüzyılın ikinci yarısının en başarılı şarkı yazarlarından biri - ABD Top 100 listelerine girmiş tam 118 şarkısı ve 4 Grammy ödülü bulunuyor ve ABD Kongre Kütüphanesi tarafından müzisyenlere takdim edilen prestijli Gerswhin Ödülü'nü kazanan ilk kadın. Carole King, sadece başarılarıyla yeni nesil şarkı yazarlarına ilham vermekle ve yol göstermekle kalmıyor, kadınlık ve kadın dayanışması hakkındaki şarkılarıyla dinleyenlere de dokunuyor.

Kurt Cobain, Morissey, Bono ve Michael Stipe'ın ortak noktası ne olabilir? Bu isimlerin hepsi, Patti Smith'i ilham kaynakları arasında gösteriyor. "Punk müziğin vaftiz annesi" lakaplı Patti Smith, müziğin bir hayli tutkulu ve dışavurumcu olduğu 1970'lerde, zamanının çok ötesinde müzikler yaparak ve şarkılar besteleyerek punk, grunge, alternatif rock ve indie rock gibi birçok müzik türünün sıfır noktası olmayı başarmış bir sanatçı. Şarkılarında rock müziği ve şiiri iç içe geçiren Smith, aynı zamanda cesur bir aktivist, saygıdeğer bir feminist ikon ve yetenekli bir edebiyatçı.

Türkiye'den kadın müzisyenler arasında ünü dünyayı sarmış en özgün isimlerden biri olan Selda Bağcan, deneysel müziği, rock, sentetik ve elektronik müziği harmanlayan fakat aynı zamanda halk müziği ve Anadolu rock'tan sapmayan tarzıyla dünyada eşi benzeri rastlanmayan bir müzik ortaya koyuyor. Bağcan, kariyeri boyunca müziğiyle olduğu kadar toplumsal olaylara duyarlı, aktivist kişiliği, dayanışmaya ve hak savunuculuğuna önem veren duruşuyla da dikkat çeken biri oldu ve bunu müziğine de yansıtarak protest müziğin Türkiye'deki en önemli temsilcilerinden birine dönüştü. Ünü ve müziği, henüz kariyerinin başlarında Türkiye sınırlarını aştı; 1980'lerden bu yana uluslararası festivallerde sahne alan sanatçının müziği günümüzde Mos Def, Oh No ve Dr. Dre gibi sanatçılar tarafından örneklendi.

"Latin pop müziğin kraliçesi" olarak anılan Gloria Estefan, başta kökeni Küba olmak üzere Latin ezgilerini ABD ve Avrupa'da popülerleştirdi, Latin pop müziğinin başlı başına bir alt-tür haline gelmesine büyük katkı sağladı. Miami Sound Machine adlı grubun vokalisti olarak 1970’lerde başladığı profesyonel kariyerini solo olarak sürdürmeye karar verdi ama grubun hit şarkısı "Conga" Estefan'ın imzasına dönüştü. Dünyanın en çok satan Latin müzik sanatçısı ünvanını hala elinde bulunduran Gloria Estefan, 4 Latin Grammy, 3 Grammy ödülü sahibi. 2018 yılında Kennedy Center Honors ödülüne layık görülen ilk Kübalı-amerikan olan Estefan bir yıl sonra eşi Emilio Estefan ile “2019 Library of Congress Gershwin Prize for Popular Song” ödülünü de alarak Gershwin ödülü kazanan ilk hispanik asıllı kişi oldu. 1 yaşındayken ailesi ile Küba’dan ayrılıp ABD’ye taşınmak zorunda kalan Gloria Estefan özellikle Küba’daki diktatörlüklere karşı sesini yükselten bir aktivist ve aynı zamanda başarılı bir iş insanı.

Madonna, kadınların müzik dünyasında kararlı ve cesur adımlar atmasının önünü açan sanatçılardan biri. Belki de bu yüzden, 80'lerden bu yana popüler müziğin en büyük yıldızlarından biri olmayı sürdürüyor. Hatta daha önemlisi, popüler müzik tarihinin günümüzdeki anlamıyla ilk yıldızı "Popun Kraliçesi" lakaplı Madonna. Rolling Stone onun internet icat edilmeden önce viral olarak yayılmayı başaran ilk pop yıldızı olduğunu, The Guardian ise çağdaş popu onun icat ettiğini ve bu nedenle günümüzde pop olan her şeyin DNA'sında onun izleri olduğunu söylüyor. Müzik üretiminde ve şarkı yazarlığında olduğu gibi bunların ve kendisinin görsel sunumuyla da geniş bir etki yaratan, yeni teknolojilere hızla ayak uyduran, trendleri kendisi belirleyen Madonna; sanatsal ifadede sınırları aşmak, ana akımın dışına çıkmak dendiğinde akla ilk gelen isimlerden biri. Neredeyse her şarkısı, video klibi ve röportajı toplumu, politikayı, cinsel tabuları ve dini inançları eleştiren ve tartışma yaratan sanatçı, kendi plak şirketine sahip başarılı bir iş insanı, 7 Grammy ödülü sahibi bir müzisyen, Altın Küre ödülü sahibi bir oyuncu ve Guinness Rekorlar Kitabı'na en çok satan kadın ses sanatçısı olarak geçmiş bir rekortmen.