KAHVERENGİ TABELALARIN İZİNDE
KEŞFE DEVAM.

Her şey sonradan Doğu Roma İmparatorluğu'nun başına geçecek olan Jüstinyen’in M.S 491 ile 518 yılları arasında tahtta kalan Bizans İmparatoru Anastasious zamanında, kendisine karşı bir ayaklanma düzenleme girişimiyle başlıyor. Jüstinyen yakalanıyor, hapse giriyor ve idam edilmesine karar veriliyor. Fakat İmparator Anastasius, idamın gerçekleşeceği gece değişik bir rüya görüyor. Aziz Sergios ve Aziz Bakhos’un ona Jüstinyen’in canını bağışlaması gerektiğini söylediği bu rüyadan sonra onları dinlemeye karar veren imparator, Jüstinyen’i affediyor. Bunun üzerine Jüstinyen, eğer bir gün imparator olursa bu iki aziz adına bir kilise yaptıracağına yemin ediyor.

Kilise aynı zamanda 543 senesinde baş gösteren önemli bir tarihi olaya da tanıklık ediyor. Jüstinyen, kınadığı bir kitaba, kendisiyle aynı şekilde yaklaşmayan patriğe çok sinirleniyor ve papayı İstanbul’a çağırıyor. 24 Ocak 544 tarihinde Roma’dan İstanbul’a gelen Papa Vigilius, kendisinden istendiğinin tersine kitabı kınamayacağını söylediğinde, Jüstinyen tarafından 7 yıl boyunca alıkonuluyor. Yıllar sonra bir yolunu bulup kaçan papa, Aziz Sergios ve Aziz Bakhos Kilisesi’ne sığınıyor. Polis şefi Praeator, Jüstinyen’in emriyle papayı kiliseden çıkarmak için gelse de; zorla götürülmek üzere çekiştirilen papanın haline üzülen halk, onu polislerin elinden alıyor. En sonunda Jüstinyen’in meşhur generali Belisaros papayı kitabı kınaması için ikna ediyor ve papanın Roma’ya dönmesine karar veriliyor. Ancak bilindiği üzere, Papa Vigilius bu dönüş yolculuğunda hayatını kaybediyor.

1506 yılına geldiğimizdeyse, II. Bayezid’in kapı ağası olan Hüseyin Ağa’nın bu yapıyı kiliseden camiye çevirdiğini görüyoruz. Eski kilise, camiye çevrildikten sonra Büyük Ayasofya’ya o kadar benzetiliyor ki “Küçük Ayasofya” adıyla anılmaya başlıyor.

Küçük Ayasofya’yı ziyaret ederseniz, mimari açıdan Ayasofya’yla ne kadar benzer özellikler barındırdığını fark edeceksiniz. 16 parçalı bir merkezi kubbeye sahip olan yapıya dışarıdan baktığınızda bir dikdörtgen, içerisindeyse tamamen yamuk olarak oturtulmuş bir sekizgen görebilirsiniz. Ayrıca, içerideki granit kolonların üzerinde yer alan ve akantus yaprakları detaylara sahip başlıklarda Jüstinyen ile eşi Theodora’nın monogramlarını, yani baş harflerini incelemeyi unutmayın.

Silivrikapı.
İstanbul’da yaşayanlar, şehir için büyük öneme sahip surların ve kapıların önünden sık sık geçiyordur. Bu kez, yönlerini Silivrikapı’ya çeviren Mirgün Cabas ile Dinç Tümerkan’dan surların hikayesini dinliyoruz. 7. yüzyılda Byzantion’un kuruluşundan önce, Ligos adlı küçük kasabaya ait olan surlar, Bizans’ın gelişiyle genişliyorlar. Alana eklenen üçüncü surlar, M.S 203 yılında Roma İmparatoru Septimus Severus tarafından; dördüncü surlar ise M.S 330 senesinde Büyük Konsantantin tarafından yaptırılıyor. Halka sürekli olarak genişlemeye devam etse de bu surların hiçbiri günümüze ulaşamıyor.